PHPda Clean Code (Toza Kod) yozish

Toza kod — bu o‘qilishi oson, tushunarli va saqlash yoki kengaytirish uchun qulay bo‘lgan kodni anglatadi. PHPda Clean Code yozish nafaqat sizga, balki sizdan keyingi dasturchilarga ham foyda beradi.

Foydalanish holatlari:

• Loyiha jamoaviy olib borilganda
• Loyihani testlash va kengaytirish kerak bo‘lganda
• Texnik qarzni kamaytirish uchun

Qoidalar:

1. O‘zgaruvchilarga mazmunli nom berish
   ❌ $a = 10;
   ✅ $userAge = 10;
2. Funktsiyalar kichik va bitta vazifali bo‘lishi kerak // Yomon uslub function processUser() { ... do many things ... } // Yaxshi uslub function validateUser() { ... } function saveUser() { ... }
3. Magic raqam va stringlardan qochish
   ❌ if ($role == 1)
   ✅ if ($role == self::ROLE_ADMIN)
4. Kommentariyani keraksiz joyda ishlatmaslik
   ✅ Yaxshi nomlangan kod o‘zi tushunarli bo‘lishi kerak
5. PSR standartlariga amal qilish
   • PSR-1, PSR-2 — kod yozish uslubi
   • PSR-4 — autoloading (class yuklash)
6. DRY printsipiga rioya qilish (Don’t Repeat Yourself)
   ❌ Bir xil kodni qayta-qayta yozish
   ✅ Ularni funksiyalarga ajratish

Oddiy misol:

// Toza yozilgan kod
class UserService
{
    public function createUser(array $data): bool
    {
        if (!$this->isValid($data)) {
            return false;
        }

        return $this->save($data);
    }

    private function isValid(array $data): bool
    {
        return isset($data['name']) && isset($data['email']);
    }

    private function save(array $data): bool
    {
        // bazaga saqlash
        return true;
    }
}

Xulosa:

PHPda Clean Code yozish orqali kodni tushunish, testlash, va qo‘llab-quvvatlash osonlashadi. Bu — professional dasturchining ajralmas odatlaridan biridir.