Web-dasturlash bilan shug‘ullanuvchi har bir dasturchi uchun kuchli va ishonchli server muhiti muhim hisoblanadi. Ushbu maqolada men sizga Ubuntu operatsion tizimida LEMP stack — ya’ni Linux, Nginx, MySQL va PHP to‘plamini qanday qilib bosqichma-bosqich o‘rnatish haqida** batafsil tushuntiraman.

LEMP Stack nima?

LEMP — bu to‘rtta asosiy texnologiyadan iborat bo‘lgan web server muhitidir:

  • Linux – Operatsion tizim
  • Nginx – Web-server (Apache o‘rniga)
  • MySQL – Ma’lumotlar bazasi
  • PHP – Server tomonidagi dasturlash tili

1-qadam: Serveringizni yangilang

sudo apt update
sudo apt upgrade

Bu buyruqlar Ubuntu tizimingizdagi barcha paketlarni yangilaydi.


2-qadam: Nginx o‘rnatish

sudo apt install nginx

O‘rnatilgandan so‘ng, Nginx xizmatini ishga tushiring:

sudo systemctl start nginx
sudo systemctl enable nginx

Brauzerga server IP manzilingizni yozib ko‘ring: http://your_server_ip

Agar “Welcome to Nginx” degan xabar chiqsa — demak, Nginx muvaffaqiyatli ishlayapti.


3-qadam: MySQL o‘rnatish

sudo apt install mysql-server

So‘ngra MySQL xavfsizligini ta’minlash uchun quyidagilarni bajaring:

sudo mysql_secure_installation

Savollarga “Y” (Yes) deb javob berib chiqing va root foydalanuvchi uchun parol yarating.


4-qadam: PHP o‘rnatish

sudo apt install php-fpm php-mysql

Bu yerda php-fpm — PHPning Nginx bilan ishlashi uchun kerak bo‘lgan moduli, php-mysql esa MySQL bilan bog‘lanish uchun.


Boshqa php modullari. Odatda yii2 yoki laravel uchun kerak bo’ladigan modullar

sudo apt-get install -y php8.1-cli php8.1-common php8.1-fpm php8.1-mysql php8.1-zip php8.1-gd php8.1-mbstring php8.1-curl php8.1-xml php8.1-bcmath

5-qadam: Nginx’ni PHP bilan sozlash

Default bo‘lgan konfiguratsiyani tahrirlash:

sudo nano /etc/nginx/sites-available/default

Quyidagilarni server blokiga qo‘shing yoki tahrirlang:

index index.php index.html index.htm;

location ~ \.php$ {
    include snippets/fastcgi-php.conf;
    fastcgi_pass unix:/var/run/php/php8.1-fpm.sock;
}

(Eslatma: php8.1-fpm.sock versiyasi sizda boshqacha bo‘lishi mumkin, ls /var/run/php/ bilan tekshiring)

So‘ngra:

sudo nginx -t
sudo systemctl reload nginx

6-qadam: PHP’ni tekshirish

sudo nano /var/www/html/info.php

Fayl ichiga quyidagilarni yozing:

<?php
phpinfo();
?>

So‘ngra brauzerga: http://your_server_ip/info.php deb kirib, PHP sahifani ko‘rsangiz — demak, hammasi joyida!


Xulosa

Endi sizda to‘liq ishlaydigan LEMP stack mavjud! Bu konfiguratsiya orqali siz Yii2, Laravel, WordPress yoki boshqa PHP asosidagi loyihalarni joylashtirishingiz mumkin.

Ushbu qo‘llanma sizga foydali bo‘lgan bo‘lsa, izoh qoldiring yoki do‘stlaringiz bilan ulashing!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

+ , ,